از تاسیس کوکاکولا تا راه‌های موفقیت آن
کوکاکولا تقریبا اولین نام تجاری است که به معنای واقعی جهانی می‌باشد و از آن‌هم به‌عنوان مشهورترین و شناخته‌شده‌ترین علامت تجاری جهان و هم محبوب‌ترین نوشیدنی دنیا یاد می‌شود. کوکاکولا در حقیقت شروعی متواضعانه و معمولی داشت درواقع داروسازی به نام جان پمبرتون کوکاکولا را اختراع کرد. در سال 1886 او در حیات پشتی خانه‌اش در حال آزمایش ترکیبی از مواد گوناگون در یک دیگچه برنجی سه‌پایه برای ساخت یک نوشیدنی جدید بود. او مایعی کارامل رنگ، خوشبو و معطر به دست آورد و تنها از روی کنجکاوی محض مایعی را که به دست آورده بود به یک داروخانه برد و در آنجا مقداری آب کربنات دار به آن اضافه کرد. بعدازاین که نوشیدنی جدیدش را توسط چند مشتری که فکر می‌کردند نوعی نوشیدنی خاص است آزمود و داروخانه آن را به‌عنوان دارو به قیمت هر یوان 5 سنت به معرض فروش گذاشت. پمبرتون ادعا می‌کرد نوشیدنی جدید بیماری‌هایی مانند اعتیاد به مورفین، سوءهاضمه و ضعف اعصاب و سردرد و حتی ناتوانی جنسی مردان را مداوا می‌کند. در سال اول پمبرتون تنها روزی 9 لیوان کوکاکولا می‌فروخت که درآمدی به میزان 50 دلار در برداشت این در حالی بود که آماده‌سازی و تبلیغ برای نوشیدنی‌اش 70 دلار هزینه داشت بنابراین در سال اول ضرر کرد اما دست از تلاش برنداشت و باگذشت زمان افزایش محبوبیت این نوع نوشیدنی بین مردم او را تشویق به ادامه تلاشش می‌کرد و او را متقاعد می‌ساخت که بالاخره روزی می‌تواند از این طریق کار بزرگی انجام دهد. متأسفانه در سال 1888 پمبرتون درگذشت و هرگز نتوانست شاهد شهرت روزافزون و پیشرفت فوق‌العاده محصولش باشد بااین‌حال توسعه شرکت متوقف نشد و یک تاجر آتلانتایی بنام آسا گریگز کندلر حق امتیاز نوشیدنی را به قیمت 2300 دلار خریداری کرد و توانست شرکت کوکاکولا را به شهرت و محبوبیت برساند.
کندلر رویاهای فراوانی برای شرکت کوکاکولا در سر می‌پروراند او قصد داشت محصولش را از یک نوشیدنی ساده به کسب‌وکاری عظیم تبدیل کند. کندلر کنترل تمام امور شرکت را بر عهده گرفت و تا سال بعد فروش شربت کوکاکولا را ده برابر کرد در سال 1892 شرکت به‌صورت یک شرکت حقوقی شکل گرفت و شرکت کوکاکولا رسما به ثبت رسید.
روش تبلیغاتی
آن‌ها با استفاده از روش‌های تبلیغاتی مدرن فعالیت‌های بازاریابی عظیمی به راه انداختند و برای اینکه نام کوکاکولا بر سر زبان‌ها بیفتد بن‌های کوکاکولا مجانی را در روزنامه‌ها توزیع کردند و به داروخانه‌ها نیز مقداری از شربت آن را دادند به‌شرط آنکه بخشی از آن شربت را به‌طور مجانی به افرادی که دارای بن بودند بدهند. همچنین مقادیری از شربت خود را برای داروخانه‌ها و … می‌فرستاد که علامت تجاری کوکاکولا را بر سر در مغازه خود حک کرده بودند و نتیجه این رویکرد تجاری مؤثر و قدرتمند با نوشیدنی که تقریبا همه به آن علاقه داشتند حیرت‌انگیز بود و میزان فروش کوکاکولا افزایش یافت تا سال 1895 یعنی تنها 4 سال بعد میزان تقاضا آن‌قدر بالا رفته بود که او تصمیم به ساخت کارگاه‌های شربت سازی در شیکاگو و لس‌آنجلس گرفت و به سهامدارانش اعلام کرد در حال حاضر کوکاکولا دز تمامی ایالت‌ها و مناطق ایالات‌متحده مصرف می‌شود. امروز عرضه محصول در بازار بین‌المللی نسبت به گذشته به‌قدری آسان شده که گاهی فراموش می‌شود این رویکرد چه دستاورد عظیمی است درحالی‌که در آن زمان چند روز طول می‌کشید تا بتوان به نقاط مختلف کشور سفر کرد نکته جالب‌تر آنکه کوکاکولا در شرایطی توانست به‌سرعت در تمام نقاط کشور پراکنده و در معرض فروش گذاشته شود که حتی رادیو و تلویزیون نیز وجود نداشت.
بسته‌بندی کوکاکولا
تا سال 1894 کوکاکولا به‌صورت لیوانی به فروش می‌رسید تا اینکه یک تاجر اهل می سی سی پی بنام شوزف بیدن هارن در کارخانه خود کوکاکولا را درون بطری ریخت و دوجین از بطری‌هایش را برای کندلر فرستاد اما کندلر از نتیجه کار خوشش نیامد و خیلی سریع بطری‌ها را بازگرداند. در سال 1899 بار دیگر دو وکیل اهل چاتانوگا در ایالت تنسی بنام‌های بنجامین آف توماس و شوزف بی وایتهد از کدلر امتیاز انحصاری بطری کردن و فروختن نوشابه‌ها در سرتاسر ایالات‌متحده را درخواست کردند و پیشنهاد دادند هر بطری نوشابه کوکاکولا را به قیمت تنها یک دلار بفروش برسانند اما این مرتبه نیز کندلر با مخالفت خود از این پیشرفت قابل‌توجه خودداری کرد. امروزه شرکت کوکاکولا نوشیدنی غنی‌شده خود را برای مشتریان سرتاسر جهان تأمین می‌کند و بعضی از این مشتریان رستوران‌هایی هستند و مانند داروخانه‌هایی که در ابتدا نوشابه‌ها را می‌فروختند ارائه می‌کنند درحالی‌که گروه دیگر مشتریان شرکت‌های بطری‌سازی هستند که در کارخانه خود آب کربنات دار به نوشابه اضافه می‌کنند و آن را برای فروش در فروشگاه‌ها درون بطری می‌ریزند. توماس و وایتهد کار خود را با افتتاح کارگاه‌های بطری‌سازی آغاز کردند اما به‌زودی دریافتند راه‌های بهتر و سریع‌تری برای عرضه کوکاکولا در سرتاسر کشور وجود دارد در این خصوص آن‌ها با شخص دیگری شریک شدند و سه‌نفری کشور را به 3 منطقه تقسیم‌بندی کرده و شروع به فروش امتیاز بطری کردن نوشابه به واحدهای محلی کردند. این حرکت درواقع میزان سرمایه موردنیاز آن‌ها را کاهش می‌داد زیرا هر سرمایه‌گذار محلی برای رشد و توسعه کارش از پول خود استفاده می‌کرد. از سوی دیگر دانش محلی و تعهد به کسب‌وکار را در بین آن‌ها بکار می‌گرفت که دستیابی به آن از راه‌های دیگر بسیار مشکل بود. با این رویکرد اولین بطری‌ساز نماینده کوکاکولا در سال 1900 کار خود را آغاز نمود و تا سال 1909 چهارصد کارخانه بطری‌سازی کوکاکولا در کشور مشغول بکار بودند.
از سال 1929 کوکاکولا در ماشین‌های که به‌صورت فروشگاه‌های سیار بود نیز به فروش می‌رسید و از سال 1930 از رادیو به‌عنوان ابزار پخش آگهی استفاده کرد. ازجمله شیوه‌های ارتقای فروش شرکت که از سال 1935 به اجرا درآمد استخدام زنانی باهدف دستیابی به 125 مراجعه در روز برای فروش خانه به خانه نوشابه‌ها بود. بر اساس یک طرح بازاریابی برای جلب نظر بچه‌های سراسر دنیا در طول کریسمس 1931 بابانوئل قرمزرنگ معروف کوکاکولا کار خود را آغاز کرد.
درنهایت کوکاکولا توانست در بازار بین‌المللی جایگاه خود را بیابد و برای مدتی حتی به‌عنوان نشان اتحاد و یکی شدن از آن یاد شود. ازجمله موفقیت‌های بین‌المللی کوکاکولا این بود که در سال 1978 جمهوری خلق چین اعلام کرد شرکت کوکاکولا تنها شرکتی است که اجازه دارد نوشابه‌های سرد بسته‌بندی‌شده را در چین بفروش برساند. در سال 1981 ربرتوسی گویزوئتا به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره منصوب شد. درحالی‌که شرکت پپسی رقیب سرسخت کوکاکولا نوشابه رژیمی خود را در سال 1963 وارد بازار کرده بود و با استقبال بی‌نظیری نیز مواجه شده بود اما بااین‌حال نوشابه رژیمی کوکاکولا ظرف مدت دو سال بهترین نوشابه کم‌کالری جهان شد.
ریسک کوکاکولا
گویزوئتا در سال 1985 بزرگ‌ترین ریسک زندگی خود را انجام داد. او کوکاکولا را با طعمی کاملاً جدید و متفاوت وارد بازار کرد. سهم کک از بازار نوشابه‌های غیرالکلی به کمتر از 24 درصد در سال 1983 رسیده بود و مهم‌ترین دلیل این کاهش رقیب جدید کوکاکولا یعنی شرکت پپسی بود.
پپسی در خیابان‌های آمریکا از مردم می‌خواست چشم‌هایشان را ببندند و مزه نوشابه‌های مختلف را بچشند و نظر خود را بیان کنند و با این کار به‌طور مستقیم موفقیت کوکاکولا را به چالش کشیده بود. در این نظرسنجی خاص اکثر مردم مزه شیرین پپسی را ترجیح دادند و این بدین معنا بود که فروش پپسی در سوپرمارکت‌ها از فروش کوکاکولا بیشتر بوده و پپسی توانست کوکاکولا را پشت سر بگذارد. بازگشت کوکاکولای اصلی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بود به‌گونه‌ای که مجری خبر شبکه ABC برنامه‌اش را قطع کرد و این خبر مهم را به بینندگان رساند و حتی سناتور آمریکا بازگشت کوکاکولا اصلی را لحظه‌ای بااهمیت برای تاریخ ایالات‌متحده دانست. در اوایل دهه 1990 نیز 90 شرکت برای ساخت کارگاه‌های بطری‌سازی در اروپای شرقی سرمایه‌گذاری عظیمی انجام دادند. در طول دهه 1990 کک حضور پررنگی در دنیای ورزش و میدان‌ها ورزشی داشت همچنین در سال 1993 پیام تبلیغاتی فوق‌العاده جذابی با شعار همیشه کوکاکولا ارائه شد و در سال 1997 با ادامه روند رو به رشد شرکت فروش روزانه محصولات به یک میلیارد رسید. یکی از آخرین کشورهایی که توانست از حضور کوکاکولا بهره‌برداری کند هندوستان بود. بر اساس قانون اساسی هند شرکت‌هایی که اطلاعات مربوط به نحوه تولید محصول‌ها و همچنین اطلاعات تجاری خود را محرمانه می‌دانستند مجاز به کار نبودند حال آنکه شرکت کوکاکولا برای حفاظت از فرمول تهیه نوشابه‌اش هرگز راضی به افشای رازهایش نبود اما در سال 1993 هندوستان این قانون را درباره نامه‌ای تجاری معروف تغییر داد و به این نحو کوکاکولا توانست وارد بازار هندوستان شود.
15 نکته جالب درباره کوکاکولا
- نام کوکاکولا توسط دفتردار پمبرتون یعنی آقای «فرانک رابینسون» پا به عرصه حیات گذاشت. آقای رابینسون در نوشتن با خودکار ماهر بود و او بود که طرح کوکاکولا را کشید که همین طرح بعدها به لوگوی آن بدل گشت و هنوز هم از همان لوگو استفاده می‌شود.
- اولین تبلیغات کوکاکولا واقعا جالب بود: کوکاکولا محصول خود را به‌عنوان نوعی آرام‌بخش یا تقویت‌کننده‌ی اعصاب معرفی کرد که می‌تواند خستگی را از بین ببرد.
- اولین محصول کوکاکولا حاوی کوکائین بود، اما کوکائین آن تنها به‌اندازه 9 میلی‌گرم در هر لیوان بود. این نوشیدنی در آن زمان به‌عنوان جایگزینی برای مشروبات الکلی مشتری جذب می‌کرد.
- 57 میلیارد مورد از انواع محصولات نوشیدنی در روز در جهان مصرف می‌شود. دراین‌بین، بیش از سه درصد این مقدار (1.9 میلیارد) تحت لیسانس کوکاکولا تولید می‌شود؛ بنابراین، این برند دارای بیشترین میزان تولید بر روی کره زمین است.
- کوکاکولا تنها در دو کشور جهان به فروش نمی‌رسد: کوبا و کره شمالی.
- محصولات تولیدشده کوکاکولا آن‌قدر متنوع است که اگر شما بخواهید تمام محصولات آن را امتحان کنید می‌بایست هر روز و به مدت 9 سال از محصولات آن استفاده کنید.
- اگر تمام قطرات تولیدشده کارخانه کوکاکولا را در بطری‌های هشت اونسی بریزیم و آن بطری‌ها را پشت سر هم بچینیم، می‌توانیم بیش از 2000 بار مسیر رفت‌وآمد به ماه را طی کنیم.
- برند کوکاکولا خود صاحب 20 برند دیگر است که هرکدام از آن‌ها بیش از یک میلیارد دلار درآمد دارند.
- برند کوکاکولا به ارزش 83.8 میلیارد دلار قیمت‌گذاری شده است.
- شرکت کوکاکولا مدعی است که نام این شرکت پس از واژه OK، دومین واژه‌ای است که در سراسر جهان فهمیده می‌شود.
- بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌ی محصولات کوکاکولا مکزیک است. هر مکزیکی به‌طور میانگین 745 کوکاکولا در سال مصرف می‌کند.
- شرکت کوکاکولا مدعی است که خودش مفهوم «کوپن» را برای اولین بار معرفی کرده است.
- تصویری که مسیحیان امروز از بابانوئل دارند، مدیون شرکت کوکاکولا است. این شرکت از دهه 20 میلادی تبلیغات کریسمسی خود را آغاز کرد تا بازارهای زمستانی را نیز در دست خود بگیرد.
- اولین نوشابه‌ای که به فضا رفت کوکاکولا بود.
- شرکت کوکاکولا می‌گوید که بهترین دما برای مصرف محصولاتش بین 34 تا 38 درجه فارنهایت (1 تا 3 درجه سانتی‌گراد) است.
